диалектные тексты
средневепсский диалект
Информант: Калинина Александра Леонтьевна, г.р. 1909, урожд. Пондала (Pondal), Бабаевский р-н, Вологодская обл., место записи: Пондала (Pondal), Бабаевский р-н, Вологодская обл., г. записи: 1962, записали: Зайцева Мария Ивановна, Муллонен Мария Ивановна
М. Зайцева, М. Муллонен, Образцы вепсской речи, (1969), с. 134-136; ф/архив ИЯЛИ КарНЦ РАН: № 172/1
Kut sepan tehtas |
Как делают дрожжи |
|
Rugišt’ otan, ligotan puhthazo vedho, viluhu, sutkad ligodab. | Беру рожь и замачиваю в чистой холодной воде. [Рожь] мокнет сутки. | |
Potom necen rugihen vedan ligospäi, stolalo prüubha levitan sinna pičuižehe prüubaižehe päčin’ taga da katan müu-ni, pühkmüu. | Потом вынимаю, раскладываю на столе в запечье и накрываю чем-нибудь, скатертью. | |
Hän sigau päivad kuume ištub, hän kaik gürdub, nenaižile lähtob. | Она пролежит там дня три и прорастет, проклюнется. | |
Potom necen güvän keradan, da gazetalo pan, libo suusim pühkintme päčile, da päčuu kogos pidam časud kuume libo nel’. | Потом соберу это зерно и разложу на газету или вместе со скатертью подниму на печь, и там держу в одной кучке часа три-четыре. | |
Hän huudub, hulaine tegeso. | Зерно пропарится, нагреется. | |
Potom kogospäi levitän kaikime päčime, miše hän kuiväiž, žar om päčuu konz ka, a ii žar olo, ka öpäčhe pan. | Потом из кучки разложу его по всей печке, чтобы хорошо просохло. [Это когда] на печке жарко, а если нет, то кладу на ночь в печку. | |
Idu nece kuivab, potom mö necen idun g’auhom kodikivil’, kädou. | Проросшее зерно просохнет, и потом его смелем на жернове. | |
Toižuu homesuu päčin' läm’hä panon, kip’atkad kehuškoitan, nečida idug’auhod pan nozolašt’i i päčin’kohtas zavarin ningiman nozolaižen. | На следующее утро затоплю печь, вскипячу воды, жиденько растворю этот солод и завариваю у огня жидкий раствор. | |
Päčin’kohtas hän kuni päč lämpt’ab ka siižub. | Оставлю на шестке, пока печь топится. | |
Potom konz sauptaškan truban, necen katan i pan päčhe padan. Tehtut. | Потом, когда закрою трубу, накрою горшок и суну в печку. Сделано. | |
Ištub hän sigau časud kuume, nel’, kut om päčiš žarud, miše kertoh рälo tegižihe, tegeso kertoh ningitte rusked рälo, potom necen kesked päivad vedan i panon sinna humalan, peksan, peksan i möst g’o katan i tagaze päčhe. | В печке находится этот чугун часа три-четыре, пока в печке есть жар, до тех пор, пока не образуется сверху красная пленка. Потом днем вытащу из печки чугун и положу туда хмель, взбиваю, взбиваю, накрою и обратно в печку кладу. | |
Päčiš hauduse ehthasai. | В печке парится до вечера. | |
Ehtkoižuu hiitan necen irdalo katustme i vilugandob. | Вечером вынимаю, выставляю на улицу, [оставляю] с крышкой, остывает. | |
Vilugandob miše vokurat oliiž panda prigolouk. | Остынет [до такой степени], чтобы можно было положить закваску. | |
Küu-se toine toižuu prigoloukad lüudam hot’ stokanan, i mö pol'litrad ezmäks rozvodim necišpäi čugunaspäi. | Друг у друга ищем хоть стакан этой закваски и сначала разводим из этого чугуна пол-литра закваски. | |
Pol’litrad nece käuškap, potom kaikhe karahtoitam panda necon, i sepad gö tegese äi, litrad viž dai kuz’, kahcahasai. | Когда эти пол-литра закваски начнут бродить, выливаем это в чугун, и дрожжей получается много, литров пять-шесть, до восьми. | |
Konz olut tehtas ka i oludoho necen sepan segoitadas, mäkuškįihe hän pahoin’ hüvä, čet’kii em, hot’ hän hätken ištub mäkuškįiden pašttos, a ühtnägi ii sa čet’t’a humalaspäi, ika hän voib muigota. | Когда делают пиво, то и в пиво кладут эти дрожжи, хорошо класть и [когда пекут] булки. Дрожжи мы не цедим, хоть они и долго стоят для булок, а все равно нельзя отцеживать от хмеля, иначе дрожжи могут прокиснуть. | |
A saharnijad peskad- panlom päčedeses konz zavarim, miše magedomb-se oliiž. | А сахарный песок мы добавляем, когда завариваем их на шестке, чтобы слаще были. | |
Endo-se ka iilenu panda, a nügut’ panlom. | Раньше-то не было сахара, а теперь кладем. | |
Nu, a potom ičelemoi segoitados ka čedaudam. | Ну, а потом процеживаю, когда тесто растворяю. | |
A oludehe, ka em četkii, suusem panom humalame, miše oliiž düžemb. | А для пива не процеживаем, так вместе с хмелем и кладем, чтобы крепче было. | |
Ninga i tegem kodihiižen sepan. | Так мы и делаем домашние дрожжи. | |
Hänt göda om pahoin’ hüvä, skusn. | Их можно пить, очень хорошие, вкусные. |