диалектные тексты
средневепсский диалект
Информант: Прохоров Иван Федорович, г.р. 1905, место записи: Пяжозеро (Päžar), Бабаевский р-н, Вологодская обл., г. записи: 1965, записали: Муллонен Мария Ивановна
М. Зайцева, М. Муллонен, Образцы вепсской речи, (1969), с. 67-68; ф/архив ИЯЛИ КарНЦ РАН: № 626/
Kut kas’ken vert’as |
Как подсеку сжигают |
|
Hougon pripast’as touvuu. | Дрова припасают зимой. | |
Mecas kas’ken čaptas, konz lehtes töüs’. | В лесу рубят подсеку, когда [на деревьях] полный лист. | |
Kas’ken čaptas, potom touvuu sadas hougon. | Рубят подсеку, потом зимой заготовят ('добывают') дрова. | |
Pidusuu houg ninga metrad kuume, järedad ka hougoidas lahkoile i vedetas kas’kele, ristha pandas, ristoihe, miše ii lumes ligoteiž, kuiveteiž. | Длиной дрова этак метра три. [Если] толстые, так раскалывают и возят на подсеку, кладут крест-накрест, чтобы не размокли в снегу, подсохли бы. | |
I vot kevaduu, konz čoma sä, mändas akad i mužikad. | И вот весной, когда хорошая погода, идут [на подсеку] женщины и мужчины. | |
Mužikad kandištas hougon, akad vertas. | Мужчины носят дрова, женщины жгут. | |
Tehtas vertin’pud mugomad, žerdid’, pandas hougod kuume – nel’l’ lahkod’ i viritadas. | Срубят ('делают') такие жерди для сжигания подсеки, положат три-четыре полена, расколотые поленья, и зажигают. | |
I vot tuukib hil’l’ašti. | И вот толкает потихоньку. | |
Pandas poikused, poikusid’me kebjemb turutada. | Кладут поперечные жерди, по ним легче катить. | |
Palab üks’ sija – tuukaitas, möst palab – möst tuukt’as, ninga agjh'asai vert’as-ki. | Сгорит одно место – подтолкнут, опять сгорит, опять толкают. Так до конца и катят. | |
A muitte tehtas palod vu, prosto puuttas. | А так устраивают еще пожоги, просто сжигают. | |
Mecakaz palo kudam om, kas’k, nu ka mändas da lämäšt’ pandas rüunoišpei. | Если лесистая пожога, подсека, так идут и зажигают огонь с краев. | |
Toht ottas da viritadas, i nece kas’k palab iče. | Берут бересту и зажигают, и эта подсека сама горит. | |
Kus sarjakod jädas palamatmad, necen mecan lopun keratas verandeihe, kogoihe kaik nene kegalehed, no i möst puuttas nene sarjakod. | Где остаются несгоревшие островки, этот лес, остатки, собирают в костры, в кучи все эти головешки-то и опять жгут эти островки. | |
Naku ninga kas'ked puuttas. | Так вот жгут подсеку. | |
Necen vertas püuhale da ozrale, čaptas noren pihkuižen mugomaižen, kus koivuižed da lepeižed, sihe püuvas paremba kazvab i ozr. | Это жгут под лен и ячмень. Вырубают молодой лес, такой, где березки да ольхи [растут], тут лучше растет лен и ячмень. | |
A sured kas’ked rugehen semetes, rugehele puuttas. | А большие подсеки – для посева ржи, под рожь жгут. | |
Čaptas mecakahid kuzid da pedajid’ töus’. | Вырубают лесистые [места] – полно елей и сосен. | |
Potom adrou künttas i semetas püuhan, a nenihe kas’kihe, surihe ka rugehen semetas. | Потом сохой пашут и сеют лен, а в те большие подсеки рожь сеют. |