диалектные тексты
средневепсский диалект
Информант: Прохоров Иван Федорович, г.р. 1905, место записи: Пяжозеро (Päžar), Бабаевский р-н, Вологодская обл., г. записи: 1965, записали: Муллонен Мария Ивановна
М. Зайцева, М. Муллонен, Образцы вепсской речи, (1969), с. 68-69; ф/архив ИЯЛИ КарНЦ РАН: № 626/
Kut nod’jon tehtas |
Как делают нодью в лесу |
|
Süguzuu mectamaha mändas, kodihe öks ii tuugoi, a kus iö sabutab, sid’ i magatas. | Осенью на охоту идут, так домой к ночи не возвращаются, а где ночь застанет, тут и спят. | |
Tehtas nod’jon. | Разводят костер ('нодью'). | |
Lüutas kuivan hongan, čoman, necen hongan čaptas. | Находят сухую сосну, хорошую, эту сосну срубают. | |
Kaks’ čurkad čaptas metrad kaht, i neche nod’jho ühten čurkan pandas alle, pandas alle-se alandusuded, miše ii ani mas oliž. | Две чурки срубят, метра два-три [длиной], и в этот костер кладут одну чурку вниз, под нее кладут поперечины, чтобы [она] не совсем на земле лежала ('была'). | |
Potom čurkan nenile alandusile pandas. | Потом на эти поперечины кладут чурку. | |
Ühted poled čurkoišpai čaptas kirvhuu, päraged miše uud’aiž i letas päle necen čurkan. | Одну сторону чурок рубят топором, чтобы были щепки, и кладут ('поднимают') эту чурку сверху. | |
Keskhe pandas ii sanktid’ kaluižid’, miše ühthe ii koskt’aiž, voiž keskhe lämeižen panda, kandospai vesttas puikoid’, viritadas i lämeiženke puikod kes’khe nečhe pandas. | Между чурками ('в середину') кладут нетолстые палки, чтобы [чурки] не соприкасались, чтобы можно было между ними развести огонь. Из пня натешут щепки, разжигают и щепки с огнем кладут между [чурками]. | |
A ülembeižhe čurkha išktas agjha i toižhe pöupai puižed naglad. | А в верхнюю чурку вбивают в один и другой конец деревянные клинья. | |
Kirvhuu tükaitas i naglan ajetas. | Топором стукнут и вобьют клин. | |
I nenihe nagloihe ... ühthe polhe žerdid’ haugoitas agjan i naglhasai pandas, a toižen agjan maha čokaitas. | И к этим клиньям... с одной стороны жерди расколят конец и ставят к клину, а другой конец втыкают в землю. | |
Muga i toižhe agjha, miše čurk ii lanktiš pöupai, palaškandob ka voib langeta. | Так же и в другой конец [ставят], чтобы эта чурка не упала сверху, начнет гореть, так может упасть. | |
Hän ii lankto sihesai, kuni kaik ii pala. | Она не упадет до тех пор, пока вся не сгорит. | |
Magates pandas kavagid’, čaptas. | Когда ложатся спать, кладут хвою, вырубают [ее]. | |
Kavaged levitadas, ii tariž kattust, nimida, mugoi läm magata nod’juu. | Хвою расстелют, не нужно ни крыши, ничего, так тепло спать у костра. | |
Pažagou ka tari hougod mäne teda mi öks, a sid’ kahtuu čurkou voib magata. | Для обычного костра так нужно поди знай сколько дров на ночь, а тут двумя чурками можно обойтись ('поспать'). | |
Hvatib sügüzoks samijaks, vu jäb, ii ehti palada. | Хватит на самую длинную осеннюю ночь, еще останется, не успеет сгореть. | |
Naku ninga sügüzuu mecnikad magatas mecas. | Так вот осенью охотники спят в лесу. |