Продолжение проекта: Открытый корпус вепсского и карельского языков

Корпус вепсского языка

Тексты

Список текстов / диалектные тексты


Midä mijou semenziba

диалектные тексты

средневепсский диалект

Информант: Ишевский Михаил Захарович, г.р. 1895, место записи: Пелдуши (Pecoil), Подпорожский р-н, Ленинградская обл., г. записи: 1948, записали: Хямяляйнен Михаил Михайлович

М. Зайцева, М. Муллонен, Образцы вепсской речи, (1969), с. 85-87; НА КарНЦ, ф.1, оп.43, ед.хр.141(33-35)

Midä mijou semenziba

   

Что у нас сеяли

 
Tuugoide alle man len’diba sügüzespai.    Под яровые посевы землю пахали с осени.
   
Semen’ziba mijou kagran, ozran, hernhen, babun, erašti vos’kundan i grečun.    Сеяли у нас овес, ячмень, горох, бобы, иногда яровую рожь и гречу.
   
Ez’mäižikš semen’ziba houmhed, vaiše lumi lähteb.    В первую очередь засевали подсеки, только снег сойдет.
   
Paksus houmhen rüunad semen’ziba übüsile, semen'ziba ägehen alle.    Часто по краям подсеки сеяли в сугробы, сеяли под борону.
   
Püidoiš jäl’ghe houmhid’ semen'ziba hernhen i babun.    После подсеки на полях сеяли горох и бобы.
   
Semetes päivän valičiba pil’vesen ii suren tul’l’aiženke.    День для сева выбирали пасмурный с несильным ветром.
   
Jäl’ghe necidä semen'ziba kagran püudoile.    После этого сеяли овес на поля.
   
Püudoile kagran semen'ziba adran alle; konz lähttas idelmod (juriškkorvad), kagrmad voumičeliba.    На полях овес сеяли под соху; когда выходят ростки, овсяное поле слегка боронили.
   
Vos’kunt semendelihe aigoiš ledoile zapol’koile.    Яровую рожь сеяли рано на песчаных запольях.
   
Grečun semendeliba ledoile houmhile, mäthile.    Гречу сеяли на песчаных пожогах, на пригорках.
   
Kündiba adroil’, ägestiba puižil’ ägehil’ i savimaiš ägestiba kodiš tehtud roudaižel ägehel.    Пахали сохами, боронили деревянными сохами и на глинистых почвах боронили железной сохой, сделанной дома.
   
Kagran semendan lopliba Mikulan päaks, jäl’ghe Mikulan päad ii semetud nikonz.     Сев овса заканчивали к Николе, после Николы не сеяли никогда.
   
Ozran semenziba jäl’gmäižiks.    Ячмень сеяли последним.
   
Parembaks aigaks semeta ozr lugiba, konz järves šläpäd libutas vedele päle.    Лучшим временем для сева ячменя считали [время], когда на озере кувшинки поднимаются на поверхность воды.
   
Ukod pagižiba – kudes nedališ ozr putub purnuspai purnhu.    Старики говорили: за шесть недель ячмень попадает из закрома в закром.
   
Ozrad püudoile semen'ziba vähän, enamban paloho.    Ячмень мало сеяли на полях, больше на пожогах.
   
Vuu semen'ziba püivhän, mugažo paloho.     Сеяли еще лен, тоже на пожоге.
   
Püivhän semendajale emäg kiitäb munan, mišo paremb kazvaiž püiväz.    Сеяльщику льна хозяйка сварит яйцо, чтобы лучше вырос лен.
   
Semen'ziba vaiše balafonaspäi.    Сеяли только из балахона.
   
Balafon ladihe muga: hijamad paniba edespai, taganpai balafonan tabaziba piigoil’, polad ühthez tabadeliba piigou. Necen tabadusen paniba uugale, semendajou edes polučihe kabard, kuti havad.    Балахон надевался так: рукава надевали спереди, сзади балахон захватывали пальцами, этот захват клали на плечо, у сеяльщика впереди получался подол.
   
Kabardoho mülüi put kagrad.    В подол помещался пуд овса.
   
Semen'ziba sikloičejanke.    Сеяли с вехарем (вехарь – работник, ставящий вехи при севе).
   
Jesli ledma, sikloičei pirdi sapugnenou jäl’gen, mišo näguiž jäl’k semendajale.    Если песчаная почва, вехарь чертил носком сапога след, чтобы сеяльщику был виден след.
   
A savimaiš i houmhiš sikloičei siižutel’ vehaižed.    А на глиняных землях и подсеках вехарь устанавливал вехи.
   
Nagrhen semen'ziba paloihe.     Репу сеяли на пожогах.
   
Mišo ii tetaiž, mišto palos om semetud nagriž, rüunad ümbri semen'ziba kagrou.    Чтобы не знали, что на пожоге посеяна репа, края вокруг засевали овсом.
   
Nagrhen i hernhen söda ii kel’tüd ni kelle, vaiše kandišta kodihe ii voind’.    Репу и горох есть не запрещали никому, только домой носить нельзя было.
   
Jäl’ghe kaiked semendad ištutiba kartohkad, kartohkoid’ ištuteliba vähän, vaiše ičele söda.    После всех посевов сажали картофель. Картофеля сажали мало, только себе на еду.
   
Ugorodoihe ištuteliba kapustan, ret’kan, br’ukvan, lukun i harvašti sv’oklan, markofkan i ugurcad.    В огородах сажали капусту, редьку, брюкву, лук и изредка свеклу, морковь и огурцы.
   
Linan semendeliba ugorodoile vägihižele male.   Коноплю сеяли в огородах на жирных землях.