диалектные тексты
средневепсский диалект
Информант: Ишевский Михаил Захарович, г.р. 1895, место записи: Пелдуши (Pecoil), Подпорожский р-н, Ленинградская обл., г. записи: 1948, записали: Хямяляйнен Михаил Михайлович
М. Зайцева, М. Муллонен, Образцы вепсской речи, (1969), с. 85-87; НА КарНЦ, ф.1, оп.43, ед.хр.141(33-35)
Midä mijou semenziba |
Что у нас сеяли |
|
Tuugoide alle man len’diba sügüzespai. | Под яровые посевы землю пахали с осени. | |
Semen’ziba mijou kagran, ozran, hernhen, babun, erašti vos’kundan i grečun. | Сеяли у нас овес, ячмень, горох, бобы, иногда яровую рожь и гречу. | |
Ez’mäižikš semen’ziba houmhed, vaiše lumi lähteb. | В первую очередь засевали подсеки, только снег сойдет. | |
Paksus houmhen rüunad semen’ziba übüsile, semen'ziba ägehen alle. | Часто по краям подсеки сеяли в сугробы, сеяли под борону. | |
Püidoiš jäl’ghe houmhid’ semen'ziba hernhen i babun. | После подсеки на полях сеяли горох и бобы. | |
Semetes päivän valičiba pil’vesen ii suren tul’l’aiženke. | День для сева выбирали пасмурный с несильным ветром. | |
Jäl’ghe necidä semen'ziba kagran püudoile. | После этого сеяли овес на поля. | |
Püudoile kagran semen'ziba adran alle; konz lähttas idelmod (juriškkorvad), kagrmad voumičeliba. | На полях овес сеяли под соху; когда выходят ростки, овсяное поле слегка боронили. | |
Vos’kunt semendelihe aigoiš ledoile zapol’koile. | Яровую рожь сеяли рано на песчаных запольях. | |
Grečun semendeliba ledoile houmhile, mäthile. | Гречу сеяли на песчаных пожогах, на пригорках. | |
Kündiba adroil’, ägestiba puižil’ ägehil’ i savimaiš ägestiba kodiš tehtud roudaižel ägehel. | Пахали сохами, боронили деревянными сохами и на глинистых почвах боронили железной сохой, сделанной дома. | |
Kagran semendan lopliba Mikulan päaks, jäl’ghe Mikulan päad ii semetud nikonz. | Сев овса заканчивали к Николе, после Николы не сеяли никогда. | |
Ozran semenziba jäl’gmäižiks. | Ячмень сеяли последним. | |
Parembaks aigaks semeta ozr lugiba, konz järves šläpäd libutas vedele päle. | Лучшим временем для сева ячменя считали [время], когда на озере кувшинки поднимаются на поверхность воды. | |
Ukod pagižiba – kudes nedališ ozr putub purnuspai purnhu. | Старики говорили: за шесть недель ячмень попадает из закрома в закром. | |
Ozrad püudoile semen'ziba vähän, enamban paloho. | Ячмень мало сеяли на полях, больше на пожогах. | |
Vuu semen'ziba püivhän, mugažo paloho. | Сеяли еще лен, тоже на пожоге. | |
Püivhän semendajale emäg kiitäb munan, mišo paremb kazvaiž püiväz. | Сеяльщику льна хозяйка сварит яйцо, чтобы лучше вырос лен. | |
Semen'ziba vaiše balafonaspäi. | Сеяли только из балахона. | |
Balafon ladihe muga: hijamad paniba edespai, taganpai balafonan tabaziba piigoil’, polad ühthez tabadeliba piigou. Necen tabadusen paniba uugale, semendajou edes polučihe kabard, kuti havad. | Балахон надевался так: рукава надевали спереди, сзади балахон захватывали пальцами, этот захват клали на плечо, у сеяльщика впереди получался подол. | |
Kabardoho mülüi put kagrad. | В подол помещался пуд овса. | |
Semen'ziba sikloičejanke. | Сеяли с вехарем (вехарь – работник, ставящий вехи при севе). | |
Jesli ledma, sikloičei pirdi sapugnenou jäl’gen, mišo näguiž jäl’k semendajale. | Если песчаная почва, вехарь чертил носком сапога след, чтобы сеяльщику был виден след. | |
A savimaiš i houmhiš sikloičei siižutel’ vehaižed. | А на глиняных землях и подсеках вехарь устанавливал вехи. | |
Nagrhen semen'ziba paloihe. | Репу сеяли на пожогах. | |
Mišo ii tetaiž, mišto palos om semetud nagriž, rüunad ümbri semen'ziba kagrou. | Чтобы не знали, что на пожоге посеяна репа, края вокруг засевали овсом. | |
Nagrhen i hernhen söda ii kel’tüd ni kelle, vaiše kandišta kodihe ii voind’. | Репу и горох есть не запрещали никому, только домой носить нельзя было. | |
Jäl’ghe kaiked semendad ištutiba kartohkad, kartohkoid’ ištuteliba vähän, vaiše ičele söda. | После всех посевов сажали картофель. Картофеля сажали мало, только себе на еду. | |
Ugorodoihe ištuteliba kapustan, ret’kan, br’ukvan, lukun i harvašti sv’oklan, markofkan i ugurcad. | В огородах сажали капусту, редьку, брюкву, лук и изредка свеклу, морковь и огурцы. | |
Linan semendeliba ugorodoile vägihižele male. | Коноплю сеяли в огородах на жирных землях. |