подкорпус вепсских сказок
северновепсский диалект
Информант: Сидоркова Мария Ивановна, г.р. 1884, место записи: Шокша (Šokš), Прионежский р-н, Республика Карелия, г. записи: 1956, записали: Зайцева Мария Ивановна
Вепсские народные сказки, (1996), с. 87-88; НА КарНЦ, оп.43, №299, л.20-24
Čoma murzein |
Красавица жена |
|
Endei eletihe kupec i kupčih. | Жили купец и купчиха. | |
Oli hiil üks’ poig. | Был у них один сын. | |
Poig i sanub: | Сын и говорит: | |
- Papa, mili pidab naida. | – Папа, мне нужно жениться. | |
– Nu, keda mö otam? | – Но кого возьмем? | |
Algį otkį bohatad, otkam bednį da | Не возьмем богатую, а возьмем бедную да красивую. | |
čoma. | ||
Сын и женился, взял красивую жену. | ||
I poig i nai, čoman murzeimen i ot't’. | ||
Хорошо живет сын, они любят друг друга. | ||
Eläb poig hivin, toine tošt’ navedtaze. | ||
Отец спрашивает сына: | ||
Nece bat't’ i sanub poigale: | ||
– Можешь ли ты ехать в Рыбинск за товаром? | ||
- Voidįk ajada Ribinskijale tavaraha? | ||
Дал ему три баржи, и сын поехал за товаром. | ||
Andį koume ast't'ad i poig läks’ tavaraha. | ||
Сын, уезжая, дал жене золотое колечко и шелковый поясок. | ||
Poig läks’ i andį murzeimele kuudeižen kolceižen, suukįžen vöhuden. | ||
Приехал в Рыбинск, нагрузил товара полные баржи и поехал домой. | ||
Nece poig aji Ribinskijaha i tavarad gruzi ast't'ad töuded i läks’ kodihe. | ||
Ехали они по Онего и настиг их ветер. | ||
Äništ’ möto ajetihe i döl tabaz’. | ||
А они, видишь ли, с другими купцами в карты играют. | ||
Hö, näged, toižideke kupcideke vätaze karteihe. | ||
Заспорили они. | ||
Ühten kupcanke sporiškat'he. | ||
Один говорит: | ||
Sanub: | ||
– Я скучаю по жене. | ||
- Mina tusttun akad mötö. | ||
Другой купец говорит: | ||
Toine kupc sanub: | ||
– Не скучай, может, она, твоя жена, скучает по мне... | ||
- Ala tusttu, možet hän, akeiž, tusttub mindei möto... | ||
А сам, приехав, колдунье наказывает: | ||
Nece toine kupc mänob noidan akannu i sanub: | ||
– Иди к его жене и укради у нее поясок. | ||
- Mäne murzeimennu i vargasta hänel vöhutt. | ||
Она, колдунья, быстренько пошла к жене, а у жены истопила баня, а колдунья пошла с молодухой в баню и украла у нее | ||
Hän, noidakk, mäni teraveidešti murzeimennu, a murzein kil'betin lämbitanu oli, a noidakk necen akeižen kil'betihe ot't’ i necen vön i vargast’. | поясок. | |
Vöb sinna i andab kupcale, a kupec sanub mužikale: | Относит туда и отдает купцу. А купец говорит мужику: | |
- Kacu, akeiž selgit’ vön, | – Смотри, жена твоя подарила пояс, | |
kudamben dätid. | который ты ей оставил. | |
Nece kupc i usk, mise vö on hänen. | Мужик и поверил, что пояс его отдан. | |
Hän viinan d'oškanz’. | Он начал пить. | |
Aji kodihe ka murzeimenke ii ni zdorovod annu. Ehtkįžel mužik sanub: | Приехав домой, он так с женой и не поздоровался, а вечером и говорит: | |
- Lähkam guleimaha, mina kaiken sili starinįičen. | – Пойдем гулять, я тебе все | |
расскажу. | ||
Händast mänitab sildale i d'ogehe lükeidab murzeimen. | ||
Он обманул ее: привел на мост и в реку бросил жену. | ||
Murzeimen vett möto kandįi i toi rįbakįde pertižennu. | ||
Ее понесло по течению и прибило к избушке рыбаков. | ||
Rįbakod nägištet'he i vedespei vedetihe eläban. | ||
Рыбаки увидели ее и вытащили из воды ещё | ||
Murzein oli lujas čoma. | живую. | |
Murzeimen ottihe emagaks pertižehe. | Женщина была очень красивая. | |
Hän abutab rįbakįle, kalad kiitab. | Ее взяли хозяйкой в избушку. | |
A nece mužik suuditihe kümneks vodeks. | Она помогает рыбакам, рыбу варит. | |
Nece murzein mänob carile kuharkaks. | А этого мужика осудили на десять лет. | |
Nece car’ om ravaz, hän lujas navedib murzeimen, mise čoma om. | Потом его жена пошла кухаркой к царю. | |
A car’ se käub türmha kacelmaha türömščikįd i hän, murzein, i sanub carile: | Царь очень старый, ему понравилась эта женщина: уж очень она красивая. | |
- Papa, ota mindei kacmaha türömščikįd, miččed oma. | А царь-то ходит в тюрьму смотреть заключенных. А женщина и говорит царю: | |
Hänenke ku mänob, papazeke, türmha kacmaha, ka mužik-se siga ištub. | – Батюшка, возьми меня с собой посмотреть на заключенных, какие они. | |
Murzein i küzub: | Когда она пошла в тюрьму, то увидела, что ее муж там сидит. | |
- Kut sili om nimi? | Жена и спрашивает: | |
Hän i sanub: | – Как тебя зовут? | |
«Sina ved oled minun mužik.» | Она же и говорит: | |
Mužik i langen’ kombuleze, voikaškanz’ i sanub: | – Ведь ты мой муж. | |
- Edįk sina ole minun akk? | Муж так и упал на колени, заплакал, запричитал: | |
– Papa, sanub, – nece от minun mužik. | – Неужели ты моя жена? | |
Hän ii teda, mise mindei vedespei vedetud.» | Говорит она: – Батюшка, это мой муж. | |
Nece car’ toižel päival mäni dei päst’ türmaspei i ot't’ händast poigaks, a murzeimen tütreks i nugune eletaze. | Он не знает, что меня вытащили из воды. | |
На следующий день пошел царь и отпустил его из тюрьмы, взял его к себе в сыновья, а женщину – в дочери, и теперь живут. |